nie byle jaki
  • piękna polszczyzna
    18.01.2014
    18.01.2014
    Co to właściwie znaczy mówić piękną polszczyzną? W jednym z wywiadów dziennikarka Katarzyna Dowbor wyznała, że jej syn Maciej „mówi piękną polszczyzną, co było przestrzegane w naszym domu”. Czy piękna polszczyzna to unikanie wulgaryzmów, słów potocznych, wyrażeń slangowych itp.? Za to silenie się na wykwintność wypowiedzi z Mickiewiczem czy Słowackim w ręku? Staram się mówić przede wszystkim poprawnie, prosto i zrozumiale, ale czy powinienem też kłaść nacisk na jakieś piękno wypowiedzi?
  • wspak i niepowaga

    22.12.2023
    22.12.2023

    Szanowni Państwo,

    mam dwa pytania, ale oba dotyczą neologizmów:

    1. czy wyraz „wspak” może być traktowany jako rzeczownik określający słowo lub liczbę zapisaną wspak, np. „zaryw jest wspakiem słowa wyraz”. Dodam, że wśród krzyżówkowiczów i skrablistów takie traktowanie wspaku jest przyjęte.

    2. czy poprawne jest użycie słowa „niepowaga”, którego brak w słownikach, ale które pojawia się w tekstach, nawet nie byle kogo, bo np. pisarza Adolfa Rudnickiego https://nfjp.pl/lemma/niepowaga

    Z poważaniem

    mp

  • A więc…
    7.01.2007
    7.01.2007
    Dzień dobry.
    Wiele się mówi, że zaczynanie zdania od a więc jest niepoprawne. Ale co kompetentniejsze osoby twierdzą, że jest poprawne, o ile używane w mowie potocznej. Jak jest naprawdę?
  • Internet czy internet?
    13.06.2001
    13.06.2001
    Z tego, co mi wiadomo, słowo Internet pisze się z dużej litery. Jakie jest uzasadnienie takiej pisowni? Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • interpunkcja w ciągach liczb
    19.02.2012
    19.02.2012
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczących słownego zapisu liczb będących współrzędnymi bądź innymi oznaczeniami danego miejsca: czy oddzielamy je przecinkami, czy może zapisujemy jeszcze inaczej, np. sektor jeden, osiem, A czy sektor jeden – osiem – A, a może sektor jeden osiem A; współrzędne jeden, osiem, dwadzieścia sześć czy inaczej (półpauza, łącznik? ze spacjami, bez spacji, bez znaków interpunkcyjnych?).
    Zapis będzie użyty w opowiadaniu. Dziękuję za odpowiedź.
  • kartka na drzwiach
    20.02.2011
    20.02.2011
    Witam serdecznie.
    Mój problem dowodzi, jak nieznajomość zawiłości języka polskiego może utrudnić codzienne życie. Pytanie dotyczy zostawionej na drzwiach kartki z napisem „Nie ma mnie do środy”. Czy oznacza to tyle, co 'nie ma mnie do środy włącznie'? Czy może bardziej 'wracam w środę'? Innymi słowy, czy jeśli ktoś zostawi taką kartkę na drzwiach, należy uznać, że w środę jest, czy w środę go nie ma?
    Pozdrawiam,
    Martyna N.
  • konsekwencja w wyborze wariantu
    28.04.2014
    28.04.2014
    Czy Państwa zdaniem można używać w jednym tekście dwóch obocznych form jakiegoś wyrazu, np. spieszyć się i śpieszyć się, wieczoru i wieczora, pokojów i pokoi, dwu i dwóch? Zdarza się wcale nie rzadko, że w języku danej osoby występują oba warianty (może ma tu jakiś wpływ kontekst fonetyczny?). Częstą konkluzją w Poradni jest stwierdzenie, że można tak i tak, byle konsekwentnie. Czy i w tym wypadku, opracowując tekst do druku, warto zadbać o konsekwencję?
  • Ladacznica a ladaco
    24.01.2016
    24.01.2016
    Dzień dobry Państwu!
    Pytanie o treści nieszczególnie wyszukanej, jednak spowodowało konflikt między mną a moim rozmówcą. Czy słowo ladacznica ma coś wspólnego ze słowem ladaco? Moim zdaniem tak – kobiety określanej takim mianem raczej nie darzy się estymą, a ladaco oznaczało ‘byle jaki, marny’ lub, o osobie właśnie, ‘człowiek lichy, bezwartościowy’. Czy słusznie doszukuję się pokrewieństwa tych dwu słów?

    Łączę wyrazy szacunku, przepraszając za banalność swojego pytania.
    AK
  • podpis wielką czy małą literą?
    1.02.2015
    1.02.2015
    Proszę wybaczyć niezręczność, ale kogo mam spytać, jeśli nie Państwa? Podpisując się jako czytelnik, zawsze mam wątpliwość co do wielkiej litery. (Abstrahuję od tego, że mamy prawo do wyróżnienia siebie). Z jednej strony skromność w korespondencji przemawia za małą, z drugiej szacunek do adresata wiąże się z szacunkiem do samego siebie. Kiedy podpisujemy się wielką, to tak jakbyśmy nadawali naszej wypowiedzi wartość, zaznaczając, że adresatowi nie zawraca głowy byle kto, tylko konkretna osoba.
  • każdy jeden
    13.12.2008
    13.12.2008
    Szanowni Państwo,
    chciałbym spytać, czy dość powszechny zwrot każdy jeden jest poprawny. Wydaje mi się, że nie – w takich np. zdaniach: „Zapewniam, że u nas każdy jeden będzie głosował za przyjęciem Euro” czy „Jak się postaram, to każdy jeden dąb zetnę”. Nie znalazłem na ten temat żadnych informacji w słownikach pod hasłami każdy i jeden.
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego